Bida lỗ là gì?

Bida lỗ, hay còn gọi là Bida Pool hoặc Bida túi, là một biến thể phổ biến nhất của môn bida hiện nay. Trò chơi được thực hiện trên bàn bida có 6 lỗ, mỗi lỗ được gắn một túi vải để giữ bi khi trúng lỗ. Sáu lỗ này được bố trí ở bốn góc bàn và giữa hai cạnh dài.

Bida lỗ có nhiều dạng chơi khác nhau, nổi bật nhất là 8 bóng, 9 bóng, 10 bóng và bida 1 túi. Ngoài ra, còn có những biến thể thú vị khác như Snooker, Bank Pool hay Straight Pool. Mỗi dạng chơi lại có luật lệ riêng, tạo nên sự đa dạng và hấp dẫn cho người chơi ở mọi trình độ.

Lịch sử hình thành và phát triển

Bida nói chung đã xuất hiện từ rất lâu và có nhiều tên gọi khác nhau tùy từng quốc gia. Từ khoảng thế kỷ 14, bộ môn này đã được ghi nhận tại nhiều nước châu Âu. Ở Pháp, người ta gọi là billiard; ở Ý là biglia; ở Tây Ban Nha là villota; còn ở Anh thì được gọi là ball-yard, nghĩa là trò chơi bi trên sân.

Tại Mỹ, bida được biết đến từ năm 1643 ở New York. Ban đầu, đây là thú vui của giới quý tộc, nhưng sau đó lan rộng ra cả hai miền Nam - Bắc và nhanh chóng trở thành trò tiêu khiển phổ biến. Ở châu Âu, bida cũng được ưa chuộng mạnh mẽ từ đầu thế kỷ 17, đặc biệt tại Đức, Áo, sau đó là Đan Mạch, Thụy Điển, Phần Lan và Na Uy.

Ngày nay, bida lỗ đã vượt ra khỏi phạm vi giải trí, trở thành một môn thể thao thi đấu quốc tế với nhiều giải chuyên nghiệp, thu hút hàng triệu người chơi và người hâm mộ trên toàn thế giới.

Trang thiết bị cần có để chơi bida lỗ

Bàn bida

Bàn bida lỗ tiêu chuẩn thường có kích thước khoảng 2,75m x 1,37m. Bề mặt bàn được phủ lớp nỉ mịn để bi lăn mượt và ổn định. Sáu lỗ được đặt ở bốn góc và giữa hai cạnh dài, kết hợp với túi chứa bi chắc chắn.

Bi bida

Bộ bi bida lỗ gồm 16 quả bi:

• 1 bi cái màu trắng – là bi duy nhất người chơi được phép đánh trực tiếp.

• 7 bi đồng màu – đánh số từ 1 đến 7.

• 7 bi sọc – đánh số từ 9 đến 15.

• 1 bi đen số 8 – bi quyết định thắng thua trong thể loại 8 bóng.

Gậy bida

Gậy bida có thể được làm từ gỗ, sợi carbon hoặc sợi thủy tinh. Đầu gậy được bọc lớp da nhỏ để tiếp xúc tốt với bi. Chọn gậy phù hợp về trọng lượng và chiều dài sẽ giúp người chơi dễ dàng kiểm soát cú đánh hơn.

Các thể loại bida lỗ phổ biến

Bida 8 bóng

Đây là thể loại phổ biến nhất ở Việt Nam. Người chơi chia làm hai nhóm bi: từ 1 đến 7 (bi đặc) và từ 9 đến 15 (bi sọc). Ai đánh hết nhóm bi của mình và đưa bi số 8 vào lỗ hợp lệ sẽ thắng ván đấu.

Bida 9 bóng

Bắt đầu mỗi lượt, bi cái phải chạm bi có số thấp nhất trên bàn, nhưng các bi được đánh vào lỗ không cần theo thứ tự này. Người nào đưa bi số 9 vào lỗ hợp lệ sẽ thắng.

Bida 10 bóng

Tương tự bida 9 bóng nhưng sử dụng 10 bi (từ 1 đến 10). Luật yêu cầu bi cái chạm bi thấp nhất trước, nhưng thứ tự bi rơi lỗ vẫn tự do.

Bida theo bài

Một biến thể thú vị, trong đó mỗi người chơi được chỉ định “bi mục tiêu” dựa trên lá bài họ rút. Bi số 14 và 15 thường là bi mồi, có thể đánh tự do để hỗ trợ đường cơ.

American Pool (15 bi xoay kiểu Mỹ)

Bi số 1 – 10 tính 1 điểm, bi số 11 – 15 tính 2 điểm. Mỗi cú đánh bắt buộc chạm vào bi thấp nhất trên bàn, nhưng bi rơi lỗ thì không cần đúng thứ tự.

Kỹ thuật đánh bida cơ bản

Kỹ thuật retro (đánh lùi bi)

Retro là cú đánh khiến bi cái tiến lên một chút sau đó quay ngược về phía sau.
Để thực hiện:

• Đặt cầu tay thấp, chạm gậy vào phần dưới của bi cái.

• Giữ gậy gần như ngang mặt bàn.

• Đẩy gậy xuyên qua tâm bi và dừng đột ngột để tạo độ xoáy.

Kỹ thuật cule (đánh dừng bi)

Có hai dạng:

• Cule sống bi: Đánh trên tâm bi để bi cái lăn nhanh và xa sau khi chạm bi mục tiêu.

• Cule chết bi: Đánh nhẹ trên tâm bi để bi cái dừng nhanh hoặc di chuyển ngắn.

Chơi bida lỗ có khó không?

Bida lỗ tuy dễ tiếp cận nhưng để chơi giỏi cần hội tụ nhiều yếu tố:

• Hiểu luật chơi để biết cách tính điểm và các quy tắc phạm lỗi.

• Thành thạo kỹ thuật đánh để kiểm soát hướng đi của bi.

• Tập trung và kiên nhẫn, vì mỗi cú đánh đòi hỏi tính toán kỹ.

• Thường xuyên luyện tập, tham gia giao lưu hoặc thi đấu để nâng cao kỹ năng.

Mẹo nâng cao trình độ khi chơi bida lỗ

1. Tập trung vào bi cái – Kiểm soát vị trí dừng của bi cái giúp bạn chuẩn bị tốt cho cú đánh tiếp theo.

2. Học cách đọc bàn – Quan sát vị trí các bi để tìm đường đánh tối ưu.

3. Giữ tâm lý ổn định – Tránh nóng vội, đặc biệt khi còn bi số 8 hoặc bi quyết định.

4. Chọn gậy phù hợp – Gậy quá nặng hoặc quá nhẹ đều ảnh hưởng đến độ chính xác.

5. Luyện tập theo bài bản – Thực hành các cú đánh cơ bản như retro, cule, đánh băng, đánh trúng nửa bi.

Kết luận

Bida lỗ là một môn thể thao giải trí vừa đòi hỏi kỹ thuật, vừa mang tính chiến thuật. Từ lịch sử phát triển lâu đời, luật chơi đa dạng cho đến các kỹ thuật đánh, tất cả tạo nên sức hút khó cưỡng.

Dù bạn là người mới hay đã có kinh nghiệm, việc nắm vững kiến thức về luật chơi, trang thiết bị, kỹ thuật cơ bản sẽ giúp bạn nâng cao trình độ nhanh chóng. Hãy kiên trì luyện tập và tham gia các trận đấu giao lưu để cảm nhận hết sự thú vị mà bida lỗ mang lại.

Xem thêm: Bàn Bida (Bi a) Lỗ (Pool) Thịnh Kent